Çocuklarda Tekrarlayan ve Sebebi Bilinmeyen Ateşler
Periyodik (Belirli aralıklarla tekrarlayan) ateş sendromu
Ateş çocukluk çağında en sık görülen şikayetlerden biridir ve en sık enfeksiyondan kaynaklanır. Ateşli ataklar akut (birkaç gün süren) veya daha kronik (2 haftadan uzun süren) olsun, enfeksiyon en olası nedendir. Bununla birlikte, akut ve kronik enfeksiyonlar dışlanabilirse ve ateşler uzun süreli, tekrarlayan veya periyodikse, kalan ayırıcı tanı malignite, immün yetmezlik ve enflamatuar durumları içerir.
Tekrarlayan veya periyodik ateş sendromları, en az 7 gün arayla meydana gelen 6 aylık bir dönemde 3 veya daha fazla açıklanamayan ateş atakları ile tanımlanır. Bu ateş atakları tipik olarak göz, boğaz, mide-barsak, cilt, kas-iskelet sistemi ve nörolojik belirtilerden oluşan birtakım belirti toplulukları ile birliktelik gösterir. Ateş sendromları arasındaki zaman aralığı bazı sendromlarda düzenli değilken, bazılarında ateş atakları çok düzenli aralıklarla ortaya çıkar. Ancak tümünün ortaak özelliği ateş ataklarının belli bir süre devam ettikten sonra herhangi bir antibiyotik, antienflamatuar veya immünosüpresif tedavi almadan kendiliğinden düzelmesidir.
Hastalar genellikle ataklar arasında kendilerini iyi hissederler, ancak ateş atakları rahatsız edicidir. Periyodik ateş sendromları nadir olmakla birlikte, uygun tanı ve tedavi sadece kısa süreli kötü etkileri düzeltmekle ve hastalar ve aileleri için yaşam kalitesini iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda ölüme yol açabilecek uzun süreli komplikasyonları da önleyebilir.
Periyodik ateş sendromu, bir çocuğun zamanla tekrarlayan ateş ataklarının olduğu, genellikle aynı belirtilerin eşlik ettiği bir grup bozukluktur. Her ateş atağı genellikle kabaca benzer zaman süresince devam eder. Bu hastalıklar çok nadir görülen genetik durumlardır. Periyodik ateş (tekrarlayan ateş), aftöz stomatit (ağızda yaralar), farenjit (boğaz iltihabı) ve adenit (lenf bezesi iltihabı) (PFAPA) çocuklarda en sık görülen periyodik ateş sendromudur. Diğer yaygın tip ailesel Akdeniz ateşi (FMF)’ dir.
Periyodik ateş sendromu ile ilişkili tekrarlayan ateş ile ortaya çıkan semptomlar (belirti ve bulgular) şunlardır:
Döküntü
Eklem ağrısı ve eklemde şişlik
Ağızda yaralar
Karın ağrısı
Farklı semptomlar da ortaya çıkabilir, ancak semptomlar genellikle her çocuk için tutarlı bir seyir gösterir.
Çocuklarda tekrarlayan ateşlere neden olan hastalıklardan bazıları:
Enfeksiyonlar:
Bakteriyel enfeksiyonlar (Brusella, diş absesi, endokardit, gizli bakteriyel enfeksiyon, tekrarlayan bakteriyel enfeksiyonlar)
Paraziter enfeksiyonlar: Sıtma
Virüsler: Ebstein-Barr virus, hepatit virusleri, tekrarlayan viral enfeksiyonlar
Yangısal veya immunolojik hastalıklar: Behçet sendromu, inflamatuvar barsak hastalığı, kalıtsal ateş sendromları (FMF, JDM, PFAPA, SLE, sistemik JİA, vaskülit)
Kanserler: Lösemi, lenfoma
Diğerleri: İmmun yetmezlik, ilaç ateşi vd.
Periyodik Ateş Sendromu Tanısı
Periyodik ateş sendromunu teşhis etmek için doktorlar aşağıdaki muayene yöntemleri ve testleri kullanır:
Fizik muayene: Çocuğunuzun romatoloğu, hastalığın semptomlarını kontrol etmek için tam bir fizik muayene yapacaktır.
Aile geçmişinin gözden geçirilmesi: Belirli periyodik ateş sendromu tipleri (FMF dahil) genellikle Akdeniz kökenli olanlar gibi belirli bir aile geçmişi olan kişilerde görülür. Bu nedenle çocuğunuzun doktoru ile aile geçmişiniz hakkında açıkça konuşmak, doktorun teşhis koymasına yardımcı olabilir.
Kan testleri: Çocuğunuzun doktoru, çocuğunuzun kanını, yükselmiş beyaz kan hücreleri, yüksek CRP ve sedimantasyon hızı vb. belirli iltihap belirteçleri yönünden test ettirecektir.
Genetik test: Genetik test, tamamlayıcı bir tanı yöntemi olarak kullanılabilir. Diğer testlerle birlikte, çocuğunuzun belirli bozukluklarla ilişkili geni taşıyıp taşımadığını belirlemenize yardımcı olabilir.
Diğer yönlerden sağlıklı bir çocukta, tam kan sayımı, eritrosit sedimantasyon hızı ve CRP aktif hastalığı gösterme açısından yeterli olabilir. Bununla birlikte, öykü ve fizik muayene bulguları altta yatan belirli bir nedenden şüphe uyandırıyorsa, daha fazla araştırma gereklidir. Örneğin, bir çocuğun muhtemel enfeksiyonlara veya diğer tetikleyicilere maruz kalma geçmişi varsa (örn., Hasta bir kişiyle temas, yakın zamanda seyahat, reçeteli ilaçların ve bitkisel ürünlerin kullanımı), olağandışı veya fırsatçı patojenlerin neden olduğu tekrarlayan enfeksiyonlar veya yapısal semptomlar (örn. kilo kaybı, gece terlemesi, halsizlik), ek araştırmalar gereklidir ve bir uzmana sevk edilebilir. Enfeksiyonlar, immün yetmezlik, malignite, inflamatuar bağırsak hastalığı ve ters ilaç reaksiyonları ekarte edildiğinde, periyodik ateş sendromları dahil olmak üzere otoenflamatuar hastalıklar düşünülmelidir.
Tedaviler
Periyodik ateş sendromu için hastalığı tümüyle ortadan kaldıracak bir tedavi yoktur, Tedavi genellikle belirtilerin ortaya çıkmasının önlemeye veya hafif geçirmeye yardımcı olabilir. Farklı sendromlar için farklı tedaviler kullanılır. Çocuk romatoloğu, semptomları azaltmaya yardımcı olmak için anti-enflamatuar ilaçlar reçete edebilir.
Hatırda tutulması gereken önemli noktalar
Periyodik ateş sendromlu çocuklar, genellikle aynı zaman miktarınca süren ve her ateş atağında aynı veya benzer semptomlarla birlikte oluşan tekrarlayan ateşe sahiptir. Bu semptomlar arasında eklemlerde şişme, eklem ağrısı, ağızda yaralar veya döküntüler bulunur.
Periyodik ateş sendromuna giren çeşitli bozukluklar vardır. Periyodik ateş, aftöz stomatit, farenjit ve adenit (PFAPA) en yaygın olanıdır. Tedavi çocuğunuzun sahip olduğu sendrom tipine göre değişecektir.